Tác hại của thủy ngân mà bạn nên biết

Vụ cháy kinh hoàng nhà máy phích R.Đ chiều ngày 29/08/2019 đã để lại hậu quả vô cùng trầm trọng. Trong đó, đáng lưu ý nhất là tác hại của thủy ngân khi bị phân tán trong không khí đến người dân toàn Hà Nội. Vậy thủy ngân là gì, tại sao những nguyên tố hóa học nhỏ bé đó lại đáng sợ như vậy? Bạn hãy theo dõi tiếp bài viết dưới đây để có đủ thông tin cho bản thân và cẩn thận hơn trong việc phòng ngừa.

Thủy ngân là gì?

Thủy ngân là một loại chất đã được người Trung Quốc và Hindu cổ đại phát hiện và được tìm thấy ở các ngôi mộ cổ Ai Cập cách cả ngàn năm trước công nguyên. Tại các nước này, thủy ngân được sử dụng như một vị thuốc kéo dài tuổi thọ, chữa lành những chỗ gãy và duy trì sức khỏe tốt. Người La Mã còn sử dụng thủy ngân trong mỹ phẩm. Tại Ấn Độ, theo các nhà giả kim, thủy ngân là một vật chất khởi đầu tạo ra các kim loại khác.

Thủy ngân có tên Hy Lạp là Hydrargyrum, là một nguyên tố hóa học có ký hiệu là Hg, số nguyên tử là 80. Thủy ngân còn được gọi với tên gọi khác là bạc lỏng. Bởi nó là một kim loại có dạng lỏng khi ở nhiệt độ thường, màu ánh bạc. Ngày nay, thủy ngân là chất được ứng dụng nhiều trong bóng đèn huỳnh quang, nhiệt kế, ruột phích,…

Tác hại của thủy ngân

Khi nghe nói đến hai từ “thủy ngân” người ta thường nghĩ ngay đến tác hại của thủy ngân trước rồi mới nghĩ tới ứng dụng của chúng trong đời sống. Lí do cho việc này là bởi thủy ngân là chất độc hại “có tiếng” mà ai ai cũng biết. Tuy nhiên, hầu như chúng ta chỉ biết nó độc mà không biết cụ thể là thủy ngân độc như thế nào?

Tác hại của thủy ngân đến môi trường

Thủy ngân là chất gây ra ô nhiễm môi trường trầm trọng, đặc biệt là thủy ngân bị rò rỉ, thải ra từ các nhà máy, khu công nghiệp. Ngày 10/1, UNEP (chương trình Môi trường liên hợp quốc) đã bày tỏ quan ngại trước thực trạng thủy ngân đang được khai thác và sử dụng nhiều trên toàn cầu. Điều này gây ô nhiễm môi trường toàn cầu, cụ thể là ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước, đất,… Thậm chí ngay cả dưới đáy đại dương, lượng thủy ngân tồn đọng cũng tăng 25%.

Tác hại của thủy ngân đến não và gan

Thủy ngân ở dạng lỏng ít độc, tuy nhiên, khi chất này ở dạng hơi và muối thì lại cực kỳ độc hại. Chúng chính là nguyên nhân gây ra các tổn thương nghiêm trọng cho não và gan của con người khi tiếp xúc trực tiếp, hít hay ăn phải. Nguy hiểm hơn cả là thủy ngân có khả năng bị oxy hóa tạo oxit thủy ngân. Các hạt nhỏ này làm tăng diện tích tiếp xúc bề mặt một cách nhanh chóng, gây tổn thương diện rộng.

Gây tổn thương qua trung gian

Một trong những tác hại không ngờ tới của thủy ngân là chúng có thể gây tổn thương cho chúng ta qua trung gian. Bởi thủy ngân là chất độc tích lũy sinh học metyl thủy ngân vô cùng dễ được hấp thụ qua da, hô hấp và tiêu hóa. Các hợp chất vô cơ của thủy ngân tạo ra các hợp chất hữu cơ trong cơ thể các sinh vật như cá biển, tôm,… Khi chúng ta ăn các loại cá tôm đã nhiễm thủy ngân này nhiều lần thì cơ thể đồng thời cũng bị nhiễm độc thủy ngân.

Gây tử vong ngay khi tiếp xúc

Thủy ngân có một hợp chất cực độc gây tử vong ngay khi tiếp xúc với da chỉ một lượng vài microlit là Dimetyl thủy ngân. Chất Dimetyl thủy ngân này khi vào cơ thể sẽ tấn công enzym pyruvat dehidrogenat (PDH). Đây là một emzym quan trọng giúp duy trì sự sống của cơ thể.

Gây chứng bệnh Minamata

Khi ngộ độc thủy ngân sẽ có một dạng là gây ra chứng bệnh Minamata. Chứng bệnh này là một căn bệnh thần kinh có các triệu chứng mất cân bằng cơ thể, tứ chí yếu, mắt kém, mất thính giác, khó khăn trong việc nói. Nghiêm trọng hơn là những bệnh nhân mắc chứng này còn có thể bị chứng điên cuồng, tê liệt, hôn mê, thậm chí là tử vong. Bệnh còn ảnh hưởng tới bào thai trong bụng mẹ.

Gây tổn thương miệng, răng

Thủy ngân là chất độc gây ra tổn thương cả khoang miệng, các cơ hàm mặt và chân răng. Hiện nay, tại một số phòng khám nha khoa vẫn sử dụng thủy ngân trong việc chữa trị. Ví như, Amalgam để hàm răng. Đây là vật liệu chứa hàm lượng thủy ngân vô cùng cao. Nếu như không cẩn thận, chất độc thủy ngân từ vật liệu có thể đi vào cơ thể chúng ta. Bộ phận bị ảnh hưởng đầu tiên sẽ là khoang miệng, các cơ hàm mặt và chân răng.

Bài viết trên đã khái quát được cho bạn phần nào tác hại của thủy ngân. Để tránh cho sự việc trầm trọng hơn, khi có những dấu hiệu bị ngộ độc thủy ngân như run chân tay, buồn nôn,… bạn hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất. Ngoài ra, bạn có thể phòng ngừa ngay các tác hại nghiêm trọng của nguyên tố thủy ngân bằng cách loại bỏ chúng hoàn toàn trong không khí nhà bạn. Biện pháp để thực hiện rất đơn giản, bạn chỉ cần sử dụng một chiếc máy lọc không khí Bohmann là đủ.